در همین مدت فرابورس نیز سقوط 3/6 درصدی بهار را جبران کرد و شاخص فرابورس به عدد 820 واحد بازگشت. برگزاری مجامع عمومی برخی شرکتهای بورسی، سرمایهگذاری جدید خارجی، افزایش قیمت مواد معدنی، خوشبینیهای مالیاتی، کاهش سود بانکی، تقویت پروژههای عمرانی به دلیل افزایش درآمدهای نفتی دولت و امید به برقراری ارتباطات بانکی میان ایران و دیگر کشورها در چارچوب برجام 7 عاملی است که در سه هفته اخیر فضای مثبتی در بازار سرمایه ایجاد کرده است.
برجام و بورس
همواره بازار سهام به عنوان حساس ترین بازار فعل و انفعالات سیاسی- اقتصادی در دنیا مطرح بوده است. بازار سرمایه ما حتی در بیشتر مواقع حساستر نیز هست. همزمان با اجرای برجام در دیماه سال گذشته، شاخص کل بورس تهران در حدود 60 روز بیش از 20 درصد رشد کرد، اما رفته رفته با تحقق نیافتن برخی از مفاد برجام از طرف غربیها، بخشی قابل ملاحظهای از این رشد در بهار امسال تعدیل شد. به مرور مشخص شد آثار برجام در گذر زمان حاصل خواهد شد و منافع لغو تحریمها و آثار آنها را باید در بلند مدت جست. بر همین اساس، رشد ملایم بورس روند منطقی تری نسبت به رشد شتابان خواهد بود، ضمن آنکه بسیاری از مشکلات اقتصادی ریشههای داخلی دارد و برجام نمیتواند راهگشایی برای پایین بودن بهرهوری و دولتی بودن اقتصاد باشد. حال با گذشت 6 ماه از اجرای برجام، منافع حاصل از برجام را میتوان به صورت دقیقتری برآورد کرد.
با این حال، بسیاری از فعالان بازار سرمایه معتقدند دورنمای عملکرد شرکتهای بورسی در سال جاری بهتر از سال 94 است. برخی شرکتهای بورسی از جمله شرکتهای پالایشی صورتهای مالی مناسبتری نسبت به پیش بینیها منتشر کردند که به طور طبیعی این موضوع عامل مهمی در رشد قیمتی این گروه و در نتیجه شاخص کل بورس بوده است. شرکتهای خودروسازی که با رشد 100 درصدی در زمستان سال گذشته پیشران رشد بورس به شمار میرفتند، نتوانستند خوشبینیهای گسترده فعالان بازار سرمایه را نسبت به این صنعت برآورده کنند و بیشتر شرکتهای این گروه زیان ده یا حداقل بدون سود بودهاند.
افزایش قیمت جهانی مواد معدنی
یکی از عوامل مهم در رشد بورس مربوط به گروه فلزات اساسی بوده است. افزایش قیمت مواد معدنی و سنگ آهن موجب افزایش قیمت سهام شرکتهای فولادی و دیگر شرکتهای این گروه شد. از یک سال و نیم گذشته با افت قیمت مواد معدنی و همچنین کاهش تقاضای داخلی برای محصولات فولادی بخش عمدهای از این صنعت از چشم فعالان بازار سرمایه افتاده بود، اما با افزایش قیمت مواد معدنی رشد قابل ملاحظهای برای شرکتهای فولادی اتفاق افتاد. در این بین تأمین محصولات فولادی و آهنی برای طرحهای ریلی نیز مزید بر علت شد و سود مناسبی را برای سهامداران این شرکتها در برداشت.
تأثیر مثبت کاهش نرخ سود بانکی
بر اساس مصوبه بانک مرکزی از ابتدای تیرماه حداکثر نرخ سود سپردههای بانکی به 15 درصد کاهش یافت. سود بانکی بالا برای سپرده گذاری قبل از تیرماه 18 و قبل از اسفند سال گذشته 20 درصد بود. این در حالی بود که بازده سالانه صنایع مختلف کمتر از این مقدار در سال بوده است، بنابراین برای بسیاری از سرمایه گذاران خرید سهام با توجه به ریسکهای بسیار زیاد منطقی نبود و حتی بسیاری از سرمایهداران نیز داراییهای خود را به صورت سپرده در بانکها مستقر میکردند. حال با کاهش سود بانکی جذابیتهای بازارهای دیگر افزایش یافته است. در این میان به نظر میرسد انگیزه سرمایه گذاری برای خرید سهام از خرید طلا، دلار و مسکن بیشتر باشد.
افزایش درآمدهای نفتی
با فروش دو برابری نفت در ماه اخیر نسبت به گذشته، درآمدهای نفتی دولت بیشتر شده است. افزایش درآمدهای نفتی از دو جهت میتواند بر شرکتهای بورسی تأثیر مثبت بگذارد. مورد اول به تمدید برخی از معافیتهای مالیاتی در سال 95 مربوط میشود که میتواند برای برخی از گروههای بورسی سود بیشتری را به همراه داشته باشد. در واقع به دلیل تأمین منابع مالی بیشتر دولت از طریق نفت، سختگیریهای مالیاتی کاهش پیدا میکند و این کاهش به منزله افزایش سود شرکتهای بورسی است. از منظر دیگر افزایش درآمد دولت موجب افزایش اعتبارات دولتی و سرمایهگذاریهای دولت در طرحها و پروژههای عمرانی است. بنابراین بسیاری از مواد اولیه یا پیمانکاری پروژههای دولتی توسط بنگاههای بورسی صورت میگیرد که به معنای افزایش سوددهی چنین شرکتهایی نیز خواهد بود.
آینده بازار
با فروکش کردن هیجانات در بازار به نظر میرسد، برآیند عملکردی شرکتهای بورسی به سمت بهبود پیش میرود، هر چند این رشد به صورت ملایم و در گذر زمان روی خواهد داد. اگر وعده رئیس کل بانک مرکزی در مورد تک رقمی شدن سود بانکی تا پایان سال نیز محقق شود، جذابیتهای بازار سهام بیش از گذشته افزایش خواهد یافت. البته هرچه نوسانهای بازارهای دیگر مانند مسکن، ارز و طلا کمتر باشد، امید به رشد بازار سهام بیشتر خواهد بود.
عوامل تأثیرگذار بر رشد بورس
در این باره یک کارشناس بازار سرمایه گفت: تلاش دولت برای یکسان شدن قیمت ارز، اصلاح نظام بانکی، کاهش نرخ سود و تسهیلات بانکی و نیز بهبود نسبی شرایط صنایع تحتتاثیر پساتحریم از عوامل ایجاد جو روانی مثبت در بورس است.
حمید کرمی در خصوص دلایل رشد شاخص بورس و قیمتها در چند هفته گذشته گفت: خوشبینی به بهبود وضعیت صنایع مختلف در کنار بهبود نسبی وضعیت جهانی برخی کالاها از جمله این دلایل است. این کارشناس بازار سرمایه تعادل قیمت جهانی نفت را نیز یکی از دلایل رسیدن بازار به روند متعادل کنونی عنوان کرد و افزود: با پایان یافتن فصل مجامع نیز این روزها شاهد حمایت و حضور پررنگ حقوقیها در بازار سهام هستیم.
کرمی اظهار داشت: عواملی مانند تلاش دولت برای یکسان شدن نرخ ارز، اصلاح نظام بانکی، کاهش نرخ سود و تسهیلات بانکی و نیز بهبود نسبی شرایط صنایع تحتتأثیر پساتحریم از دیگر عوامل ایجاد جو روانی مثبت در بورس است.
نظر شما